Eerder meldden we al het risico van een te brede virtuele identiteit op internet. Is social networking dan echt ‘not done’ of kunnen we er toch wel wat mee?
Obama twittert, Verhagen twittert, Giel Beelen twittert, Snoop Dog en Paris Hilton twitteren. Weer een werkwoord erbij. Binnen LinkedIn, Facebook en Hyves verzamelden zich al eerder duizenden mensen. Sommigen daarvan bevinden zich in al deze sociale netwerken. Wie er niet mee om kan gaan, is ouderwets. Of is het juist slim zich hier ver van te houden?
We kennen de risico’s van social networking maar al te goed. Op ons artikel van alweer enkele maanden geleden over de risico's van een virtuele identiteit, kregen we een tal van positieve reacties. Op basis daarvan hebben we ook een lezing gegeven voor de Universiteit van Utrecht. Als reactie beschreef een aantal mensen hoe zij zelf slachtoffer waren geworden van het feit dat hun virtuele identiteit zich tegen hen keerde en hoe moeilijk het was dit ongedaan te krijgen.
Mensen die enthousiast vertellen op social media over een nieuwe dienst of product van hun organisatie, kunnen ongewild verspreider van bedrijfsgeheimen zijn geworden. Soms klaagt men op social media over de sfeer binnen kantoor, of over die bepaalde collega. Headhunters zijn soms erg geïnteresseerd in dit soort berichten. Niet echt zaken dus die je als medewerker of bedrijf graag altijd aan de grote klok wilt hangen, maar wel koren op de molen van een kwaadwillende kan zijn. En we hebben gemerkt, met name de laatste vijf jaar, dat er daar voldoende van zijn. Geloof ons, iemand die sluw is, wint het van iemand die slim is. Als u niet sluw bent, heeft u geen idee wat mensen u ongemerkt en schaamteloos kunnen, en soms ook willen, aandoen.
Ook het plaatsen van privé foto’s en verslagen van privé activiteiten kunnen soms negatief uitpakken. Werkgevers zijn immers ook internet minded. Meer en meer surft men op namen van sollicitanten. En wat komt er dan boven? Die oude foto van het gezellige, maar toch wat te veel aangeschoten zijn in de kroeg op Ibiza enkele jaren geleden bijvoorbeeld. De relatie met de vorige partner? De ruzie met de buurman?
Ook ongevraagd komt er informatie op het internet te staan waarvan men dat niet altijd op prijs stelt. Van een aantal zaken is dat logisch. Naaktfoto’s van ex-partners openbaar maken kan leiden tot strafvervolging. Maar intussen zijn ze wel op het internet geplaatst. En wie er eenmaal op staat, komt er maar moeilijk vanaf (onderzoek toonde aan dat de live cycle van dit soort informatie ongeveer zeven jaar bedraagt).
In een ons bekende case van twee zusjes heeft hun moeder de complete geboortedatum, voorzien van hun volledige namen, goed bedoeld vanzelfsprekend, geplaatst in een soort digitale stamboom. Niets aan de hand, lijkt het. Deze medewerkers stelden dat toch echter niet op prijs! De informatie is ongevraagd, en dus zonder toestemming geplaatst. Deze ogenschijnlijk onschuldige informatie leidde tot reacties van derden op hun verjaardag die als onwenselijk werden beschouwd. Tevens vonden ze het niet altijd in hun belang dat hun leeftijd bij een ieder bekend zou zijn. Als een soort inbreuk op hun privacy werd deze informatieverstrekking daarom door de zusjes beschouwd. Met persoonlijke informatieverstrekking kan men niet voorzichtig genoeg zijn.
Voor wie wat, en nog helemaal niet eens zoveel, van de werking van het internet afweet, is het verstrekken van zaken als geboortedatums een doodzonde. De bovenstaande case is vervelend, maar het kan leiden tot nog veel naardere situaties. Dit is namelijk de informatie die nodig is voor identiteitsdiefstal. Het ongevraagd verstrekken van dergelijke informatie zou strafbaar moeten worden gesteld, menen enkele beveiligingsexperts. Een moeder die dergelijke informatie over haar dochters verspreid, doet dit natuurlijk niet met kwade bedoelingen. Dit soort ondoordacht gedrag kan er echter wel tot erg vervelende situaties leiden.
In praktijk blijkt het voor mensen moeilijk te zijn om binnen social networking omgevingen privé en zakelijke onderwerpen te scheiden. Voor een groot aantal mensen is deze scheidslijn sowieso niet meer zo helder. Tevens blijkt men bereid te zijn meer (versnipperde) informatie van zichzelf prijs te geven op het internet dan in bijvoorbeeld een café of restaurant aan onbekenden. Daar geven we meestal steeds hetzelfde prijs, op het internet veel meer en heel fragmentarisch. Het is een koud kunstje deze digitale informatie te bundelen en zich een aardig beeld te vormen van de persoon in kwestie. Men communiceert zonder te beseffen met veel meer mensen dan bedacht. Wie graag praat over zichzelf en anderen, is sneller slachtoffer, of maakt eerder slachtoffers op het internet. En sommigen mensen praten nu eenmaal heel graag over zichzelf en over anderen.
Het is belangrijk steeds weer te beseffen dat informatie op het internet voor een ieder die dat wil, toegankelijk is, en dat ook nog in de meest uiteenlopende combinaties. Ondoordachte opmerkingen aan ‘bekenden’ en ‘geïnteresseerden’ kunnen veel schade en verdriet aanrichten. Op het internet moet men het risico hiertoe als verveelvoudigd beschouwen. Onlangs liet een onderzoeksrapport opnieuw zien hoe belangrijk de internet presentatie voor bedrijven is. Steeds belangrijker wordt dit nu dus ook voor individuen.
Aan dit geheel kleeft echter ook een keerzijde. Een van onze relaties werft succesvol personeel voor hogere management functies, hoofdzakelijk via LinkedIn. Door er maanden in te investeren heeft hij zoveel relaties binnen dit netwerk opgebouwd dat slechts een kleine roep om hulp al snel tot het gewenste resultaat leidt. En dat zelfs in deze tijden.
De goede naam van enkele van onze eigen medewerkers wordt verstrekt door de relaties die zij binnen hetzelfde netwerk hebben. Het is voor ons niet ongebruikelijk om een directeur van Bacardi Martini of de marketing manager van Pepsi of Duyvis tot onze LinkedIn relaties te mogen rekenen. Gebleken is dat deze relaties weer van onze medewerkers afstralen. Het geeft hun een beter imago. Ze werken er echt niet beter door, maar worden wel als beter beschouwd. Succes wordt je blijkbaar niet alleen toegekend door wat je doet, maar ook door wie je kent.
Het schrijven van aanbevelingen van mensen is eervol, maar riskant. Net als relaties straalt zich dit sterk op de informatieverstrekker af. Doe dit alleen in heel bijzondere gevallen. Hoe minder vaak u dit doet, hoe serieuzer uw aanbevelingen worden beschouwd.
Social Networking is niet gevaarlijk, de gevolgen ervan kunnen echter wel gevaarlijk zijn. Wie bewust en goed doordacht met het medium om kan gaan, kan het succesvol inzetten om de gewenste doelen te bereiken. Wie dit niet kan, moet oppassen en zich er misschien ver van houden!