Van vrijwel iedere Internet gebruiker is een virtuele identiteit in omloop. Wat is een virtuele identiteit en welke risico’s zijn hier aan verbonden?
Veel mensen beschikken tegenwoordig over een virtuele identiteit. Een virtuele identiteit bestaat uit de verzameling van online gegevens die over een bepaalde persoon bekend zijn. Soms is dit alleen een nickname en een e-mailadres, maar niet zelden heeft men ook meningen, foto’s en zelfs videobeelden van zichzelf online beschikbaar gesteld. Vanzelfsprekend laat men de belangrijkste onderdelen van de virtuele identiteit vooral daar achter waar men de persoonlijke gegevens aan kan toevertrouwen. Hyves heeft dit vertrouwen gekregen van veel jongeren, maar ook CU2 en bijvoorbeeld LinkedIn en MSN Messenger hebben voor soms honderdduizenden mensen de virtuele identiteit in beheer gekregen.
In enkele gevallen heeft de virtuele identiteit gezorgd voor een verbetering in de positie in de ‘werkelijke wereld’. Esmee Denters is daar een goed voorbeeld van. Zij zorgde met haar uploads in youtube er uiteindelijk voor dat ze in Amerika belandde. Er zijn echter meer gevallen bekend van een minder positief effect van het hebben van een virtuele identiteit. En dat niet op de laatste plaats omdat we de virtuele identiteit niet altijd geheel zelf in de hand hebben. Derden kunnen daar ook een bijdrage aan leveren. Men kan niet alleen iets posten over een ander in weblogs of op reacties van anderen. Er zijn cases bekend waarbij blamerende opnames van mensen op het net gezet zijn en die jarenlang voor ongemak en verdriet kunnen zorgen.
De virtuele identiteit verbrokkelt. We zitten niet alleen op LinkedId of alleen op Hyves als we gegevens achter laten. We laten ook delen van onze virtuele identiteit achter in Flickr of bijvoorbeeld in diverse weblogs. Derden plaatsen ook nog eens gegevens over ons op plaatsen waarvan we soms niets afween. Het is dan ook een logische stap de virtuele identiteit samen te brengen en deze eenduidige in te zetten op diverse websites. Een aantal organisaties zoekt al naar de mogelijkheid om een soort digitale persoonlijkheidsprofiel op te zetten die aangeboden kan worden aan websites als Hyves, MSN Messenger en LinkId. Een profiel dus, voor verschillende sites, in plaats van het profiel te verdelen over de sites. De eigenaar van de virtuele identiteit kan daarmee zelf bepalen welke onderdelen, en hoeveel, hij van zijn virtuele identiteit kwijt wil aan bepaalde sites.
Het blijft echter zo dat we de virtuele identiteit niet geheel onder eigen beheer krijgen, zelfs niet wanneer het gelukt is deze samen te ballen tot een enkel geheel. Net als in de gewone wereld zal men online in staat zijn om mensen neutraal, waarderend of neerbuigend te behandelen. De kracht van het net is daarmee ook meteen zijn zwakte. Niet anders als de gewone wereld dus. Daar moeten we immers ook oppassen met wat we loslaten over onszelf en over de ander.