Hoe zal ICT zich in 2013 en daarna ontwikkelen? Onze jaarlijkse poging om in de glazen bol te kijken die de toekomst van ICT voorspelt, richt zich dit jaar op onder andere het steeds verder oplossen van de kloof tussen offline en online, cloud oplossingen, duurzaamheid en biologische in-, en output. We hebben deze beelden ontwikkeld op basis van marktvraag, marktontwikkelingen, wetenschap en onderzoek. Door al deze zaken in een kom te stoppen en ze te mengen, ontstaat een toekomstbeeld.

Op korte termijn niets, op lange termijn veel

Zoals ook in 2013 weer zal blijken, verandert er in een jaar niet veel, maar over enkele jaren zal de ICT wereld weer geheel veranderd blijken te zijn. Het is dan ook daarom dat Panthera BV aanneemt dat het belangrijk is zich als ICTer niet teveel op de middelen, maar vooral op de doelen van het gebruik van ICT middelen te richten. Want wat zijn bijvoorbeeld de specialisaties in Microsoft Windows XP of Lotus Notes vandaag de dag nog waard? Om nog maar van kennis over ccMail, WordPerfect en DOS batch files te zwijgen. We zullen samen ervaren dat het zo ook zal gaan met de praktische kennis of Facebook, Twitter, iPad of Android en de andere huidige technologieën en platformen. Het zullen vooral de concepten zijn die zich achter deze zaken schuil houden die zich verder gaan ontwikkelen en daarmee nieuwe producten en diensten zullen afdwingen en bewerkstelligen.

Verschil online en offline neemt verder af

Een ontwikkeling hierbij, die overigens al jaren op gang is en zeker nog verder zal doorzetten, is dat het verschil tussen de online en offline wereld nog verder zal afnemen. We zullen dit praktisch zien in winkels waarbij steeds meer posters vervangen worden door beeldschermen, maar ook door bijvoorbeeld de toepassing van de NFC-chip waarbij betalingen via de mobiele telefoon zullen plaatsvinden.Het meeste zal echter opvallen dat men straks niet meer zonder internet diensten kan 'mee komen', 'mee doen' of 'bij blijven'. We gaan er van uit dat iedereen op het Internet kan komen en daar zijn weg op weet te vinden. Daarnaast zullen we merken dat de beslotenheid van het gezin, de familie of bijvoorbeeld de vereniging steeds meer oplost in de online openbaarheid die we social media noemen.

Rol social media neemt verder toe

Social media zullen een nog grotere rol gaan spelen in de communicatie tussen mensen onderling en mensen en organisaties. Daar waar websites steeds meer een functie gaan krijgen in landing, image building, identiteitscommunicatie en bijvoorbeeld achtergrondinformatie, zullen de social media nog meer gaan betekenen op gebieden als support, community vorming en allerlei vormen van interactie waarbinnen relaties nog meer gebruikt gaan worden voor productinnovaties, sampling en bijvoorbeeld doelgroepen bepaling. Men zal wel gaan uitkijken op de min of meer loze posts, zoals “Ik zit nu lekker rop de bank met een kopje thee” en met behulp van geavanceerde filters zullen deze zelfs actief worden geweerd, zoals we ook spamfilters tegen zinloze mailtjes hebben ingezet.

Social media wordt "controlled environment"

Social media nemen de privé omgeving van gebruikers steeds meer over. Tussen de ‘vrienden communicatie’ verschijnen ongevraagd advertenties. Langzamerhand gaan we ons daar steeds meer aan storen en ontwikkelen zich nieuwe, waarschijnlijk betaalde diensten, die de voor ons relevante berichten filteren en op die manier ‘schone communicatie’ aan zullen bieden, ontdaan dus van al die zaken waar je niet op zat te wachten. Naast het filteren van de ongewenste delen zullen we straks ook in staat zijn om de information overload op social media in te perken. We zullen niet alleen selectiever worden, we zullen ook tools krijgen die als agents waken over wat ons nog wel en niet zal bereiken. We stellen daarmee een soort eigen tijdschriften op gevuld met de voor ons wenselijke artikelen.

Juist omdat de kwaliteit van de berichtgeving door al deze ontwikkelingen verder zal gaan stijgen, zal de waarde van de social media nog verder toenemen. Met verhoogde privacy mogelijkheden zal nog meer gevoelige privé gevoelige informatie aan social media worden toevertrouwd en gaan we daardoor ook anders tegen privacy en anonimiteit aankijken. Uiteindelijk worden we allemaal producten en zijn we zelf koopwaar omdat we kopen en verkopen. Social media zullen hierbij een cruciale rol innemen, de privacy wordt een betaalmiddel en er zullen daarom internationale wetten komen om mensen beter te beschermen.

Meer aansluiting op "menselijke biologie"

Met de verhoging van snelheden die door verschillende technologische ontwikkelingen tot stand worden gebracht, wordt de deur straks wijd open gezet naar diensten die tot voorheen moeilijk of niet mogelijk waren. Video on Demand en Television on Demand zijn daar maar enkele voorbeelden van. We zullen steeds minder gaan schrijven en ons steeds meer laten zien en laten horen. Maar ook het zien en horen zal niet meer voldoende zijn. Alles wordt realistischer omdat we de barrière van afstand en tijd willen overbruggen. Door te chatten zijn we nog steeds niet ‘bij’  iemand. De telefoon geeft nog steeds meer ‘contact gevoel’ dan de webcam in combinatie met een chat venster. Om die reden mogen we een sterke ontwikkeling verwachten in het werkgebied van de biologische in-, en output. Apparatuur en berichten worden straks hoofdzakelijk ontsloten door biometrische hulpmiddelen als irisscan, stemgeluid, gezichtsherkenning, DNA analyses en geur. We zullen ‘berichten’ niet alleen 3D kunnen zien, maar ook kunnen horen, proeven, voelen en ruiken. En niet alleen wij zullen dat kunnen, computers zullen dat ook kunnen. En daarmee gaan computers ons ook op allerlei andere plaatsen van hulp voorzien en als tussenpost functioneren om zaken als gevoel, geur of beeld door te geven.

Het is daar naast te verwachten dat, juist door deze ontwikkeling, computers ook een belangrijke rol gaan spelen in het thuis snel kunnen analyseren van voedsel op aanwezigheid van bijvoorbeeld kritische hoeveelheden bacteriën om de ‘bederfelijkheid’ vast te kunnen stellen of op ingrediënten om bijvoorbeeld mensen met een lactose of gluten intolerantie te kunnen waarschuwen. Ook kunnen ze de luchtkwaliteit meten door te ruiken en zelfs de reinheid van de vloer meten. Automatisch zullen stofzuigers worden ingeschakeld, mocht dat nodig zijn.

ICT krijgt "biologische" eigenschappen

Op dit moment moeten we computers nog veel ‘vertellen’. Van producten binnen webshops wordt nog opgegeven hoe groot ze zijn, wat voor een kleur ze hebben, etc.. Maar in de nabije toekomst  gaan computers zelf beschikken over de zintuigen dit te kunnen bepalen. We gaan steeds minder invoeren, computers zullen steeds meer aan ‘kennis’ gaan vergaren door de dingen die hen aangeboden worden zelf te onderzoeken.

Ook de uitvoer van computers gaat veranderen. Daar waar dit nu hoofdzakelijk schriftelijk en digitaal is, wordt dit steeds meer omgebogen naar 3D bewegende beelden, spraak, geur en 3D voorwerpen. De trillende X-box console of de consoles van de WII is slechts een pover begin van het doorgeven van gevoel aan mensen en vise versa. Men zal meer direct kunnen “inprikken” op de zintuigen zoals het projecteren van beelden rechtstreeks op het netvlies of het geven van smaak-, en geursensaties. De 3D printers zullen een enorme ontwikkeling ondergaan en wat nu nog rapid prototyping wordt genoemd zal uitgroeien tot een science fiction achtige omgeving waarin producten worden besteld en in je huiskamer worden geproduceerd.

ICT een duurzaamheid gaan meer hand-in-hand

Maar gelijktijdig zal, gedreven door het maatschappelijk groeiende bewustzijn op het gebied van milieuproblematiek en energievoorziening, voorzieningen ontstaan waarbij computers een prominente rol krijgen in zaken als warmte leveranciers en -regulators. Het huis en het kantoorpand worden steeds meer computer gereguleerd en de restwarmte van alle apparatuur zal gebruikt worden om deze omgevingen te verwarmen. Domotica gaat dus weer een spurt krijgen, al was het dan maar uit noodzaak.

Cloudoplossingen met toegevoegde waarde

Meer en meer gaan IT leveranciers zien dat gebruikers geen behoefte hebben aan besturingssystemen en applicaties, maar aan diensten . Ze zijn uit op functionaliteit en data. Cloudoplossingen zullen daarop nog meer het antwoord worden met de mogelijkheid om tijdelijk functionaliteiten bij te huren. Informatie in de vorm van intelligente analyses wordt hierbij een belangrijk deel van de af te nemen voorzieningen. Men wil af van gokwerk en intuïtie. We willen onze besluiten meer gaan baseren op facted based data. Intelligente tools moeten ons helpen deze data goed te kunnen interpreteren.

ICT wordt "maatje"

We zitten al lang niet meer te wachten op de nieuwe Word versie. De toekomst vraagt om systemen die nauwer bij onze biologische manier van bestaan en handelen aansluiten. Waren we voorheen bereid om ons aan de computer aan te passen, in de toekomst zullen we steeds meer verlangen dat de computer zich op ons aanpast. Er zijn wanneer het nodig en gewenst is, op de achtergrond staan  wanneer dit niet het geval is. ICT wordt niet alleen een dienst in informatie en communicatie, het wordt vooral een ‘maatje’ die je vergezeld, waar je ook bent en met wat je ook doet. Soms als gids, soms als beschermengel, soms als adviseur. Op het moment dat de ICT voorzieningen goed kunnen worden aangestuurd door directe hersenactiviteit via technologie, zoals dit nu door Muse wordt ontwikkeld, komen de toetsenborden en touch screens te vervallen. Maar tot die tijd moeten we ons nog maar even behelpen met HTML 5 en PowerPoint.