Panthera maakt veel websites en soms wordt ons gevraagd ook de huisstijl en logo’s te ontwikkelen. Een logo is een belangrijke herkenning voor het bestaan, de aanwezigheid en het imago van een bedrijf en heeft daardoor een grote invloed op de mening over een bedrijf. Vaak is het logo zelfs het eerste wat een nieuwe klant opvalt en iets wat hij later associeert met “goed” of “slecht”. Wat dat betreft werkt een logo mee als, en staat het garant voor, het gezicht van een bedrijf.

Zoals met alles kennen ook logo’s hun betere en minder goede tijden. Daarom kan de behoefte ontstaan een logo aan te (laten) passen of te vervangen. Dat is echter een risicovol iets. Immers, als het logo het gezicht van het bedrijf is, dan kan het aanpassen van een logo dat gezicht ook schaden.

Een aantal vuistregels bij het maken, aanpassen of vervangen van een logo kan helpen om geen al te grote vergissingen in deze te maken.

Verschillende soorten

In de grafische literatuur worden verschillende soorten logo’s onderscheiden. Er zijn logo’s die gewoon uit tekst bestaan, soms vergezeld van een kleine figuratieve afbeelding die meer als versiering dienst doet. Denk aan het logo van Coca-Cola of de Hema.

Tekstlogo’s helpen mee de naam van het bedrijf in te prenten. Bij complexe namen is het verstandig om initialen te gebruiken. Denk aan bijvoorbeeld namen zoals PricewaterhouseCoopers (PwC) of Koninklijke PTT Nederland N.V. (KPN). 

Er zijn ook figuratieve logo’s die in de vorm van een afbeelding de dienst of het product dat een bedrijf levert, representeert. Een sportschool kan hiermee bijvoorbeeld een afbeelding als sporter als logo voeren of een transportbedrijf een spoiler van een vrachtwagen. Sommige van deze logo’s zijn recht-toe-recht-aan, bij voorbeeld een bal voor een voetbalvereniging. In plaats daarvan kan ook gebruik gemaakt worden van abstracte vormen, zoals in het logo van Panthera BV. Het logo had een panter kunnen zijn en daarmee zou het imago van snelheid en bijvoorbeeld nauwkeurigheid en slagvaardigheid verstevigd kunnen worden, maar het huidige logo geeft meer diepgang. Het toont beweging en complexiteit in zijn eenvoud, maar ook professionaliteit en vakkundigheid. Daarbij zijn er al veel panters in logo’s gezet. Wil je onderscheidend zijn, dan moet je je ook zo gedragen.

Een afbeeldingslogo moet simpel zijn en snel kunnen worden begrepen en snel kunnen worden onthouden. Je ziet hierbij dan ook vaak afbeeldingen in gebruik in de vorm van een silhouet zoals Twitter dat heeft.

De laatste groep logo’s bestaat uit logo’s die een combinatie tussen de tekst– en afbeeldingslogo’s zijn. Brinta heeft zowel tekst als een zon in haar logo, Shell een schelp en haar naam. Het is deze groep logo’s die het meeste voorkomt. Vaak zie je wel dat, wanneer een bedrijf langer bestaat, de tekst uit het logo wordt gehaald. Dat heeft dan geen functie meer. Men herkent het logo dan alleen al aan de afbeelding. Ondersteuning van de tekst is daardoor niet meer nodig.

Bij Nike zie je een dubbel gebruik. Soms is het logo voorzien van tekst, maar soms ook niet. De afbeelding is inmiddels sterk genoeg geworden om ook zonder tekst te worden gebruikt.

Voor een nieuw bedrijf is het waarschijnlijk het handigste om een combinatielogo of een tekstlogo te maken. Dit helpt immers de naam beter te laten onthouden.

Eenvoud, herkenning en relevantie

We kunnen eenvoudige dingen gemakkelijker onthouden dan complexe. Dat geldt ook voor een logo. Probeer dus altijd een logo te maken dat eenvoudig is. Een ander voordeel van een eenvoudig logo is dat het vaak moeiteloos vergroot en verkleind kan worden. Bij complexe logo’s waar veel detail in is verwerkt, gaat dat vaak veel moeilijker.

Maar wat heb je aan een goed te onthouden logo als mensen het niet begrijpen? Een logo wordt pas sterk als het relevant is. De sporter voor de sportschool is relevant omdat mensen daardoor meteen begrijpen wat de organisatie doet. Een relevant, gemakkelijk te onthouden logo, moet zijn waar je op uit bent.

“Begrijpen” is hier een breed begrip. Het logo mag immers ook een gevoel op wekken. Bijvoorbeeld een gevoel van degelijkheid of deskundigheid. Als een logo tegen je “praat”, dan werkt het.

Zoals gezegd moet een logo gemakkelijk te onthouden zijn. In een quiz op tv vroeg men aan mensen in de zaal het logo van de NS de tekenen. Dat logo is al vijftig jaar in gebruik. Zowat iedereen kende het logo wel, maar vrijwel niemand kon het foutloos tekenen. En toch is dit afbeeldingslogo ogenschijnlijk heel eenvoudig. Maar deze constatering maakt hem toch niet te complex.

Bedenk dat iemand het logo niet hoeft na te kunnen tekenen, maar vooral dat ze het gemakkelijk moeten kunnen herkennen. Wat dat betreft voldoet het NS logo heel goed. Tijdens onderzoek bleek namelijk dat alle ondervraagden uit een lijstje logo’s feilloos het NS logo konden halen.

Heel belangrijk is dat het NS logo laat zien waar de NS voor staat. We zien twee pijlen (wat beweging alle kanten op suggereert) en dubbele lijnen tussen de pijlpunten die snel met rails zullen worden geassocieerd. Het logo “past” dus goed bij de NS en kun je daarom relevant noemen. Goed te onthouden en relevant, wat wil je nog meer?

Het logo van de Bijenkorf is een stuk moeilijker om te onthouden. Dat lijkt vreemd omdat het logo eenvoudig overkomt en een herkenbare vorm van een honingraat laat zien wat hem natuurlijk relevant zou moeten maken. Maar naast de vorm is er ook nog die “vreemde lijn” in het logo, en die kan door veel mensen blijkbaar maar moeilijk thuis worden gebracht. Het representeert de vorm van een ouderwetse bijenkorf, maar vrij weinig mensen herkennen dit en dat maakt het logo veel moeilijker te onthouden en te begrijpen. Veel mensen zien geen relatie tussen het logo en de organisatie en ondanks dat het logo wel als relevant beschouwd kan worden, is het dat dus niet omdat het pas relevant wordt wanneer mensen de relevantie ervan kunnen inzien.

In een paar woorden

Heeft u een nieuw logo nodig? Kies voor een tekst– of een combinatielogo dat eenvoudig is, goed onthouden kan worden en over relevantie beschikt. Vraag aan een buitenstaander of zij u kunnen vertellen van wat voor een soort bedrijf het logo volgens hen is. Dat kan als een enorme eye opener werken!