Tot voor kort werkte iedereen met IPv4, een manier om computers van elkaar te kunnen onderscheiden door een zogenaamd IP-nummer. Die nummers raken echter op. Er moet dus iets gaan gebeuren. Daarvoor komt IPv6 op u af.
IPv4 (Internet Protocol versie 4) adressen kennen een vorm van 123.123.123.123, dus vier keer een getal met drie cijfers. Iedere aan het internet gekoppelde computer krijgt daarvan een eigen unieke combinatie. De mogelijkheden die dit biedt, leken enkele jaren geleden (1981 beschreven in RFC791) zo groot te zijn, dat men er genoeg aan dacht te hebben. Maar nu blijkt al enige tijd dat men aan de IPv4 adressen niet genoeg zal hebben. Eind 2011 verwacht men op een aantal plaatsen al door deze adressen heen te zijn.
Door zo meteen niet vier keer een getal te gaan gebruiken, maar zes, en deze ook nog eens hexadecimaal te gaan gebruiken, meent men straks wel weer over voldoende IP adressen te kunnen beschikken. Deze opbouw, IPv6 genaamd, levert IP adressen op zoals 3ffe:1900:4545:3:200:f8ff:fe21:67cf. IPv4 gebruikt namelijk een 32-bit systeem, IPv6 is gebaseerd op 128-bit adressen.
IPv6 is niet verenigbaar met IPv4 waardoor het van belang is dat tijdig goed nagedacht wordt over de migratie van IPv4 naar IPv6. Heeft u een apparaat, bijvoorbeeld een notebook, die via IPv4 het internet op gaat, dan kunt u geen rechtstreekse verbinding krijgen met bijvoorbeeld een website die een IPv6 adres gebruikt. Tijdens een te verwachte lange periode van overgang, zullen de IPv4 en IPv6 adressen naast elkaar blijven bestaan en zullen we bijvoorbeeld websites tegenkomen die over zowel een IPv4 als over een IPv6 adres beschikken.
Hoewel IPv6 standaarden sinds de jaren 90 beschikbaar zijn (RFC2460), zijn deze standaarden nog niet altijd doorgevoerd in de apparatuur, software pakketten en instellingen waarmee netwerken en diensten tot stand worden gebracht. Er bestaat daarom een realistische kans dat ook binnen uw netwerk, naast aanpassingen, ook vervanging van bepaalde onderdelen nodig zou kunnen zijn, mocht u met IPv6 willen gaan werken.
In de laatste versies van Microsoft Windows, zoals Windows 7 en Windows Server 2008, maar ook al in Windows XP SP1, is de ondersteuning voor IPv6 al opgenomen. De Open Source wereld loopt al een tijdje voor op de IPv6 ontwikkeling en platformen zoals Linux of FreeBSD hebben dit dan ook al lang omarmd. Omdat dergelijke operating systemen voorkeur hebben voor IPv6 boven IPv4, zal een website die via beide standaarden beschikbaar is, via IPv6 bereikt worden door machines die dit ook kunnen.
Toch is er meer aan de hand dan IPv6 ‘even inschakelen’ wanneer u over wilt stappen. Met IPv6 gebruikt men het Network Address Translation (NAT) bijvoorbeeld niet meer en is het noodzakelijk dat iedere PC, server en printer een publiekelijk bereikbaar IP adres krijgt. Dit is dus geen IP nummer meer van het “eigen netwerk”. Daar waar voorheen bijvoorbeeld vaak gebruik werd gemaakt van de zogenaamde 192.168-range, die zich alleen binnen het eigen netwerk begaf en dus niet op het internet bestaat, wordt dit dus verleden tijd. Dit wordt vaak genoemd als één van de grootste voordelen om IPv6 te gaan gebruiken, maar vormt natuurlijk ook een bepaald risico. Alle machines zijn immers in principe van buitenaf bereikbaar en een goede bescherming hiervoor is dus van belang door een goede firewall aanwezig te hebben welke het eigen /48 subnet beschermt tegen het van buitenaf komende ongewenste IPv6 verkeer. Een relatief eenvoudige oplossing hiervoor is bijvoorbeeld het plaatsen van machine voorzien van een gratis FreeBSD firewall, welke een IPv6 en IPv4 dual stack aan kan. Een aantal commerciële apparaten zijn daartoe ook al in staat.
DHCP, het automatisch uitgeven van interne IP nummers, zal op de manier hoe het nu werkt, dus ook moeten verdwijnen. Interne ip adressen bestaan immers niet meer. Wat wel mogelijk is, is om zogenaamde router-advertisement in te schakelen. Het unieke MAC adres van de netwerkkaart van een machine wordt dan gebruikt in combinatie met het IPv6 adres. Het eerste deel van het adres bestaat dan uit het verkregen IPv6 adres, het laatste deel uit het MAC adres.
Moet iedereen IPv6 gaan gebruiken?
Ja, dat is gewoon een kwestie van tijd. Omdat er op korte termijn niet direct winst te halen is uit het implementeren van IPv6, zo menen veel bedrijven, laten zij dit vaak nog liggen. In Nederland hebben het ministerie van Economische Zaken en ECP-EPN in 2005 daarom al de Nederlandse IPv6 Task Force opgericht. Deze Task Force moet zorgen voor een soepele invoering van IPv6 in Nederland. Zij werkt vooral aan de bewustwording van de noodzaak om over te stappen. Vele bedrijven en overheden zijn zich dan ook wel bewust dat er iets moet gebeuren, maar slechts weinigen doen ook echt iets. Dit blijkt bijvoorbeeld uit het recente onderzoek van TNO over de voortgang van de implementatie van IPv6. Rond de 20% van de bedrijven blijkt niet op de hoogte te zijn van de komst van IPv6. Slechts 10% van de bedrijven heeft een IPv6 verbinding aangevraagd.
Kortom, IPv6 komt er aan en ook u zult dit uiteindelijk moeten gaan gebruiken. Zich er tijdig op voorbereiden door de consequenties voor de eigen situatie in kaart te laten brengen, is daarom geen slechte zaak.